W 2021 roku północny cypel wyspy Ołowianka zyska nową zieloną przestrzeń spacerową o powierzchni prawie 5000 m2, w którą wkomponowana będzie aleja włazów kanalizacyjnych. Ekspozycja obejmie obiekty zarówno historyczne, jak i współczesne – nie tylko z Gdańska.
Nowa przestrzeń będzie łączyć walory historyczne i edukacyjne ze spacerowymi i przyrodniczymi. Pojawią się w niej nasadzenia – wielogatunkowa kompozycja krzewów iglastych i liściastych (w tym zimnozielonych oraz utrzymujących liście na zimę) połączona z 3 gatunkami traw ozdobnych. Posadzony zostanie m.in. dereń biały, laurowiśnia wschodnia czy śmiałek darniowy.
W przestrzeń spacerową wkomponowane będą zabytkowe włazy kanalizacyjne. Na całym świecie pełnią one tę samą funkcję, ale w każdym jego zakątku mogą wyglądać zupełnie inaczej. Na co dzień umykające pod stopami, włazy kanalizacyjne są świadectwem historii i rozwoju cywilizacji, możliwego dzięki pracy wielu pokoleń.
Ekspozycja włazów będzie podzielona na 3 aleje: włazów historycznych, współczesnych włazów polskich i włazów zagranicznych. Dwie pierwsze są kompozycyjnie zamknięte, trzecia ma charakter otwarty – będzie uzupełniana o kolejne eksponaty pozyskiwane w przyszłości.
W alei włazów historycznych pojawi się 14 włazów z okresu międzywojennego, odnalezionych i zdemontowanych w trakcie remontów w Gdańsku (zwykle produkowanych w lokalnych zakładach odlewniczych), 2 włazy z Grudziądza (podarowane przez HYDRO-VACUUM S.A., naturalnego kontynuatora przedwojennej spółki Herzfeld-Victorius S.A. – jednej z największych i najbardziej znanych odlewni żeliwa w regionie) oraz 1 właz bydgoski (wyprodukowany w odlewni Windschild & Langelott, słynącej z produkcji wyrobów do systemów kanalizacyjnych).
Druga aleja obejmie eksponaty z Białegostoku, Bydgoszczy, Gorzowa Wielkopolskiego, Łodzi, Opola, Olsztyna, Szczecina, Torunia, Rzeszowa, Katowic, Krakowa Poznania, Zielonej Góry i Warszawy. To włazy stosowane w tych miastach współcześnie, które udało nam się pozyskać dzięki życzliwości lokalnych przedsiębiorstw wodociągowych.
Zgromadzone dotychczas włazy pochodzą z miast partnerskich Gdańska. Udało nam się pozyskać wyprodukowany w 2017 roku właz z miasta Turku stworzony dla upamiętnienia 100 rocznicy powstania Finlandii, niemiecki właz używany obecnie w Bremie, a także właz montowany aktualnie na ulicach Petersburga.
W Alei znajdzie się miejsce także na edukację, a to dzięki aplikacji, wykorzystującej technologię AR. Na początku spaceru będziecie mogli pobrać darmową aplikację, która sprawi, że na Ołowiance pojawi się… toaleta! Będzie ona elementem interaktywnej gry edukacyjnej, w której zadaniem będzie poprawne wskazanie, co można, a czego nie wolno wrzucać do odpływu. Używając telefonu, przeniesiemy się także do czasów, w których powstawały pierwsze nowoczesne sieci kanalizacyjne oraz zobaczymy wirtualną, podziemną drogę ścieków. Aplikacja podpowie też, co należy zrobić, żeby odkrywać kolejne elementy spaceru Aleją Włazów.
Obecnie trwają prace kamieniarskie. W grudniu rozpoczną się pierwsze nasadzenia roślinności. Planowany termin zakończenia inwestycji to luty 2021 r. Przewidywany koszt robót to 1.356.201,39 PLN netto.
